لوله ی گوارش

دستگاه گوارش از لوله ی گوارش (حفره ی دهان، مری، معده، روده ی کوچک، روده ی بزرگ و مقعد) و غدد ضمیمه آن (غدد بزاقی، کبد و پانکراس) تشکیل شده است. وظیفه ی دستگاه گوارش تامین مولکول های ضروری از مواد خورده شده جهت حفظ حیات، رشد و تامین انرژی مورد نیاز بدن می باشد.

ساختمان عمومی لوله ی گوارش:

لوله ی گوارش یک لوله ی تو خالی با قطر متغیر است که از دهان تا مقعد ادامه دارد و دیواره ی آن از چهار لایه ی اصلی ساخته شده است:

1_ مخاط(Mucosa)

2_ زیر مخاط(Submucosa)

3_ طبقه عضلانی(Muscularis)

4_ سروز(Serosa)

مخاط

مخاط از یک پوشش اپی تلیالی تشکیل شده است که در زیر آن لامینا پروپریا(آستر مخاط) قرار دارد. آستر مخاط از جنس بافت همبند سست، غنی از عروق خونی و لنفی، سلول های عضله صاف و لنفوسیت ها می باشد. اغلب در آستر مخاط غدد کوچک نیز دیده می شود. در آستر مخاط یک لایه ی نازک عضله صاف به نام عضله ی مخاطی نیز وجود دارد که مخاط را از زیر مخاط جدا می سازد و باعث حرکات موضعی مخاط می شود. مخاط اغلب به عنوان غشاء مخاطی خوانده می شود.

زیر مخاط

زیر مخاط از یک بافت همبند متراکم با عروق خونی و لنفی بزرگتر و یک شبکه ی زیر مخاطی(شبکه ی مایسنر) از اعصاب می باشد. ممکن است غدد و مقادیر قابل توجهی بافت لنفاوی نیز در آن وجود داشته باشد. در زیر مخاط مری و دوازدهه غدد موکوسی وجود دارد.

لایه ی عضلانی

این لایه متشکل از عضلات صاف است که به دو یا چند زیر لایه تقسیم می شود. جهت قرار گیری رشته ها در زیر لایه ی داخلی، حلقوی و در زیر لایه ی خارجی طولی است. بین دو زیر لایه ی عضلانی یک بافت همبند وجود دارد که در این بافت، عروق خونی و لنفی و یک شبکه ی عصبی نیز وجود دارد. در معده یک طبقه عضله مایل به داخل این دو لایه افزوده می شود. در ابتدای رکتوم و مری عضله ی مخطط وجود دارد. این شبکه ی عصبی و اعصاب موجود در لایه ی زیر مخاط، سیستم عصبی روده ای را تشکیل می دهند. انقباضات لایه ی عضلانی ، محتویات لومن را مخلوط کرده و به طرف جلو پیش می برد.

سروز

لایه ی نازکی از بافت همبند سست می باشد. این لایه غنی از عروق خونی و لنفاوی و بافت چربی است که اپی تلیوم بافت سنگ فرشی ساده(مزوتلیوم) آن را پوشانده است. در حفره ی شکم سروز به صورت مزانتر ها امتداد یافته است. مزانتر ها پرده های نازکی اند که از دو طرف توسط مزوتلیوم پوشیده شده اند، و از روده ها پشتیبانی می کنند. مزانتر ها در امتداد صفاق قرار دارند. صفاق یک پرده ی سروزی مفروش کننده ی شکم است. در مناطقی که لوله ی گوارش در حفره ای آویزان نیست و مستقیما به ساختمان های مجاور متصل است، مانند مری، به جای سروز یک ادوانتیس ضخیم قرار دارد که از بافت همبند تشکیل شده است و با بافت های اطراف آمیخته شده و فاقد مزوتلیوم است.