آناتومی گوش

در این پست شما با آناتومی گوش آشنا می شوید.بافت های گوش در درک حس شنوایی و تعادل درگیر هستند. هر گوش از سه بخش اصلی تشکیل شده است.

گوش خارجی، امواج صوتی را دریافت می کند.

گوش میانی، امواج صوتی را از طریق یکسری استخوان های کوچک از هوا به مایع گوش داخلی منتقل می کند.

گوش داخلی که ارتعاشات حاصل از صوت را به پیام های عصبی تبدیل نموده و از طریق عصب شنوایی به دستگاه عصبی _ مرکزی می رساند، علاوه بر ارگان دریافت کننده حس شنوایی یا حلزون، گوش داخلی دارای عضو دهلیزی است که در حفظ تعادل نقش دارد.

گوش خارجی

لاله ی گوش صفحه ی قیف مانند نامنظمی از غضروف ارتجاعی است که توسط پوست پوشیده شده است و پوست محکم به غضروف چسبیده است. لاله ی گوش امواج صوتی را به داخل گوش هدایت می کند. امواج صوتی وارد مجرای شنوایی خارجی می شود که به صورت مجرایی پوشیده شده از اپی تلیوم سنگ فرشی مطبق از لاله ی گوش تا گوش میانی کشیده شده است.

در زیر مخاط و نزدیک فولیکول های مو غدد چربی و غدد سرومن (نوعی غدد عرق تغییر یافته است)، یافت می شوند.

سرومن ماده ی مومی است که از غدد چربی و غدد سرومینوس ترشح می شود. این ماده حاوی پروتئین های گوناگون، اسید های چرب اشباع شده و کراتینوسیت های ریخته شده، بوده و دارای خصوصیات حفاظتی و ضد میکروبی می باشد. دیواره ی مجرای شنوایی خارجی در یک سوم خارجی گوش توسط غضروف الاستیک حمایت می شود. در حالی که استخوان گیجگاهی، بخش داخلی مجرا را در بر می گیرد.

در انتهای مجرای شنوایی خارجی، پرده ای نسبتا شفاف و نازک به نام پرده ی صماخ ( یا طبل گوش) قرار دارد. این پرده از بافت فیبروالاستیک ساخته شده که سطح خارجی آن توسط اپی درم و سطح داخلی آن با یک لایه مخاطی از اپی تلیوم مکعبی ساده پوشیده شده است که با پوشش حفره صماخی می پیوندد.ارتعاشات پرده ی صماخ، حاصل از امواج صوتی، انرژی را به گوش میانی منتقل می کند.

گوش میانی

گوش میانی از یک فضای نا منظم پر از هوا در داخل استخوان گیجگاهی، به نام حفره صماخی که بین پرده ی صماخ و سطح استخوانی گوش داخلی قرار دارد، تشکیل شده است. این حفره در جلو از طریق شیپور استاش ( لوله شنوایی یا لوله حلقی _ صماخی )  با حلق و از عقب با حفره های کوچکتر ماستوئیدی پر از هوا واقع در استخوان گیجگاهی در ارتباط می باشد. حفره صماخی توسط اپی تلیوم مکعبی ساده ای پوشیده می شود که بر روی آستر مخاط نازکی قرار دارد.

نزدیک به ورودی شیپور استاش و در داخل آن اپی تلیوم ساده به تدریج به اپی تلیوم مطبق کاذب مژه دار تبدیل می گردد.

در زیر استخوان تمپورال، دیواره های شیپور استاش در حالت عادی روی هم خوابیده اند، اما هنگام بلع کمی باز شده و فشار هوا را در گوش میانی با فشار هوای اتمسفر متعادل می کنند. در قسمت داخلی دیواره استخوانی گوش میانی دو ناحیه کوچک پوشیده از غشا و فاقد استخوان وجود دارد که عبارتند از دریچه بیضی و دریچه گرد. که در پشت این دریچه ها گوش داخلی قرار دارد.

استخوان های گوش میانی

پرده ی صماخ توسط سه استخوان کوچک به نام استخوان های شنوایی به دریچه ی بیضی متصل می شود. این استخوان ها ارتعاشات مکانیکی پرده صماخ را به گوش داخلی منتقل می کنند. این استخوان ها چکشی، سندانی و رکابی نام دارند.

استخوان چکشی به پرده ی صماخ چسبیده است و استخوان رکابی به دریچه ی بیضی متصل می باشد. این استخوان ها توسط مفاصل سینوویال به یکدیگر متصل شده و به همراه پریوستئوم، کاملا با اپی تلیوم سنگ فرشی ساده پوشیده می شوند. در گوش میانی دو عضله مخطط کوچک به نام های کشنده ی صماخی و رکابی به ترتیب به استخوان های چکشی و رکابی متصل می باشند. این عضلات حرکت استخوان ها را محدود نموده و به حفاظت گوش داخلی و پنجره بیضی از صدا های بسیار بلند کمک می کند.

گوش داخلی

گوش داخلی کاملا در استخوان گیجگاهی قرار دارد. در این محل یکسری از فضاهای پیچیده و به هم متصل به نام لابیرنت استخوانی وجود دارند که در داخل آن ها لوله ها و اتاقک های پوشیده با اپی تلیوم و پر از مایع وجود دارد که لابیرنت غشایی را تشکیل می دهند.

لابیرنت غشایی شامل اجزای زیر است

1_ دو کیسه ی متصل به هم به نام اتریکول و ساکول

2_ سه مجرای نیم دایره که به اتریکول می پیوندند.

3_ مجرای حلزونی که مربوط به شنوایی است و به ساکول می پیوندد.

4_ دو لکه (macula) در اتریکول و ساکول

5_ سه ستیغ آمپولی(cristae ampullaris) در مناطق متسع آمپول(ampulla) در هر مجرای نیم دایره

6_ اندام مارپیچی کرتی واقع در مجرای حلزونی

لابیرنت استخوانی، کل لابیرنت غشایی را درون خود جای می دهد و شامل نواحی زیر است:

1_ شامل یک حفره ی مرکزی نامنظم به نام  دهلیز می باشد که اتریکول و ساکول را در خود جای می دهد.

2_ در بخش پشتی دهلیز، سه کانال نیم دایره استخوانی، مجاری نیم دایره از لابیرنت غشایی را در بر می گیرند.

3_ در سمت دیگر دهلیز، حلزون قرار دارد که حاوی مجرای حلزونی است. حلزون حدود 35 میلی متر طول و دو و سه چهارم دور، در اطراف یک محور استخوانی به نام ستونک می چرخد. ستونک حاوی رگ های خونی، جسم سلولی و زوائد شاخه شنوایی عصب هشتم مغزی به نام عقده مارپیچی یا عقده حلزونی است.

لابیرنت استخوانی و غشایی توسط دو نوع مایع متفاوت پر شده اند. جدایی این دو نوع مایع و تفاوت غلظت یونی آن ها برای کارکرد گوش داخلی اهمیت دارد.

4_ پری لنف، همه نواحی لابیرنت استخوانی را پر می کند و دارای ترکیب یونی مشابه مایع مغزی _ نخاعی و مایع خارج سلولی سایر بافت هاست. ولی پروتئین کمتری دارد. پری لنف از ریزرگ های پریوست سرچشمه گرفته، توسط مجرای پری لنفاتیک به داخل فضای زیر عنکبوتیه مجاور تخلیه می شود.

این مایع لابیرنت غشایی را درون لابیرنت استخوانی شناور نموده و در برابر دیواره سخت لابیرنت استخوانی پشتیبانی می کند.

5_ لابیرنت غشایی توسط آندولنف پر می شود. و با ویژگی پتاسیم بالا و سدیم پایین مشخص می شود و ترکیبات آن مشابه مایع داخل سلول است. آندولنف توسط ناحیه ویژه ای در دیواره مجرای حلزونی تولید می شود و از طریق مجرای آندولنفاتیک کوچکی، به داخل سینوس های وریدی سخت شامه تخلیه می شود.