گیرنده های حسی جانوران

با ما همراه باشید تا در این پست در مورد گیرنده های حسی جانوران مختلف بحث کنیم.

خط جانبی ماهی

حاوی گیرنده های مکانیکی مژک دار است.( یاخته ی تمایز یافته)

گیرنده های مکانیکی

1. این گیرنده های مکانیکی از نظر عملکردی مثل گیرنده های مکانیکی پوست هستند.
2. از نظر ساختاری، مقدار زیادی شبیه گیرنده های تعادل گوش اند.( از نظر عملکردی هم تا حدی شبیه اند.)
3. تا حدی شبیه گیرنده های شنوایی هم هستند.
4. مژک های گیرنده های مکانیکی به طور کامل با ماده ی ژلاتینی پوشیده شده است.

نکته: ماهی به کمک خط جانبی از وجود متحرک ها، اجسام ثابت و ساکن آگاه می شود. ( آب به اجسام ساکن برخورد می کند و به ارتعاش در می آید و بر می گردد)

نکته: منافذ کانال از روی پوست به زیر پوست کشیده می شوند و حتی پولک ها را قطع می کنند

نکته: به گیرنده های خط جانبی ماهی کاپولا گفته می شود.

نکته: عصب کانال جانبی ماهی از رشته های چند منفذ مجاور ایجاد می شود.

نکته: در کنار گیرنده های مکانیکی خط جانبی ماهی یاخته های پشتیبان قرار دارند که بدون مژک می باشند و با ماده ی ژلاتینی در تماس اند. ( دندریت حسی فقط با یاخته ی مژک دار در تماس است.)

شناسایی ارتعاش و حرکت آب توسط کانال جانبی ماهی صورت می گیرد.
پردازش و درک ارتعاش آب  توسط  مغز ماهی صورت می گیرد.

چگونگی تحریک گیرنده های مکانیکی خط جانبی ماهی

حرکت آب…….حرکت ماده ی ژلاتینی …… حرکت مژک های گیرنده ی مکانیکی…… تحریک گیرنده ی مکانیکی……تولید پیام عصبی در گیرنده ی عصبی……انتقال پیام عصبی به مغز ماهی^* ……درک، تحلیل و پردازش……فرار یا شکار

* پیام عصبی از گیرنده به مغز توسط رشته ی عصبی منتقل می شود

مگس

•  جزء حشرات است
•  شش پا دارد
•  هر موی حسی چندین گیرنده ی شیمیایی دارد
• آکسون گیرنده های شیمیایی، رشته ی عصبی را می سازند.
•  گیرنده های شیمیایی توسط منفذی در انتهای موی حسی با محیط بیرون تماس دارند.

گیرنده های شیمیایی درون موهای حسی

الف. دندریت گیرنده های شیمیایی، درون موهای حسی، آکسون و جسم یاخته ای این ها در خارج از موهای حسی قرار دارند.

ب. دندریتشان غیر منشعب است.

گیرنده ی مکانیکی صدا

1_ دو عدد پرده ی صماخ دارد

2_ شش عدد پا دارد

3_ در دو پای جلویی^* جیرجیرک، محفظه ی هوا وجود دارد که بر روی آن پرده ی صماخ کشیده شده است. ( گیرنده های مکانیکی به پرده ی صماخ متصل هستند)

*در هر کدام از این دو تا پا بین بند اول و دوم مفصلی وجود دارد که پرده ی صماخ آن جا قرار دارد.

لرزش پرده ی صماخ سبب تحریک گیرنده های مکانیکی متصل به آن می شود.در نتیجه پیام عصبی تولید و به مغزارسال می شود.

چشم مرکب ( گیرنده ی بینایی دارد)

• عدسی بین قرنیه و تعدادی یاخته ی گیرنده قرار دارد
• هر حشره ای که چشم مرکب دارد، الزاما این گونه نیست که حتما گیرنده ی پرتوفرابنفش داشته باشد
• همه ی حشرات چشم مرکب دارند ولی برخی از حشرات در چشم خود، گیرنده ی پرتو فرابنفش دارند.
• مگس و جیرجیرک چشم مرکب دارند.

700_ 400 نانومتر           محدوده ی نور مرئی

امواج کمتر از 400 نانومتر          محدوده ی فرابنفش

امواج بیشتر از 700 نانومتر           محدوده ی فروسرخ

فروسرخ   >    مرئی    >    فرابنفش

نکته: هر منبع گرما از خود پرتوهای فروسرخ تابش می کند

نکته: انسان ها امواج فروسرخ را از طریق گیرنده های فروسرخ به شکل گرما حس می کنند.

تفاوت امواج قرمز و مادون قرمز

قرمز              در محدوده ی نور مرئی می باشد

مادون قرمز           فروسرخ

نکته: برای اینکه گیرنده های فروسرخ در مارزنگی تحریک شود باید دمای محیط از دمای بدن شکار کمتر باشد. ( در شکل کتاب دمای محیط 20 درجه و دمای بدن موش 26 درجه می باشد.)

مغز ماهی

• نسبت لوب های بویایی ماهی به سایر قسمت های مغز ماهی بیشتر از نسبت پیاز بویایی انسان به سایر قسمت های مغز انسان است.
• لوب های بویایی ماهی نسبت به جثه اش در مقایسه با لوب های بویایی انسان نسبت به جثه اش بزرگ ترند. ( ماهی بیشتر اطلاعاتش را از محیط از طریق حس بویایی به دست می آورد)
• عصب بویایی جلوی لوب بویایی قرار دارد.
• قشر مخ ماهی صاف است و چین خوردگی ندارد
• لوب های بینایی ( دو عدد) بزرگ ترین قسمت مغز ماهی هستند که بین مخچه و مخ قرار دارند، عصب بینایی از کنار و زیر وارد لوب بینایی می شود.
• نیم کره های مخچه فوقانی ترین قسمت مغز ماهی هستند که با بصل النخاع و لوب بینایی در تماس اند.
• بصل النخاع از مخچه کوچکتر است.
• در ماهی برخلاف انسان، لوب های بینایی و مخچه از مخ بزرگ تر هستند.
• مغز ماهی از جلو به عقب:

1. عصب بویایی 
2. لوب بویایی         
3. مخ _ لوب بینایی( عصب بینایی)         
4. مخچه           
5. بصل النخاع         
6. نخاع

این پست در مورد گیرنده های حسی جانوران می باشد، اگر می خواهید در مورد گیرنده های حسی بدن انسان بدانید روی لینک های زیر کلیک کنید.

حواس

چشم

گوش،بینی و زبان