جستجو
این کادر جستجو را ببندید.
جستجو

انواع حشرات گرده افشان

در این پست خواهید خواند :

در این پست خواهید خواند :

حشرات گرده افشان به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند.عده ای برای استفاده از نوش(نکتار) و عده ای برای تغذیه
از دانه های گرده به گلها سرزده و موجب گرده افشانی می شوند.

1_حشرات گرده خوار(Insetes pollinophages)

این حشرات گرده افشان بیشتر از دانه های گرده گل تغذیه می کنند و گیاهان مورد علاقه آن ها غالبا دارای گل های کاملا بازباپرچم های بزرگ و مشخص می باشد.

مانند گل های گیاهان تیره ی خشخاش،گل راعی(Hypericum) یا گل چای و بعضی از گیاهان تیره ی سیب زمینی هستند.

2_حشرات نوش خوار(Insectes nectarifages)

این دسته از حشرات را بیشتر زنبور ها و پروانه ها که برای استفاده از نوش گل سبب گرده افشانی می شوند
تشکیل می دهند.

نوش یا نکتار

آب قند رقیقی است که از نقاط مخصوص به نام نوش جای که ممکن است در قطعات مختلف
گل،برگ،دمبرگ و جوانه جای داشته باشد.

نوش جای(Nectary) در گیاهان ممکن است واقعی و یا از تغییر شکل کاسبرگ ،گلبرگ و پرچم ها حاصل گردد.

نوش جای های واقعی معمولا به صورت فرورفتگی هایی در قاعده گلبرگ و کاسبرگ و یا در سطح داخلی و
خارجی این اندام ها دیده می شود.نوش جای ممکن است به شکل مهمیزکاسبرگی یا گلبرگی در آید. به عنوان مثال
مهمیز کاسبرگی در گل لادن و مهمیز گلبرگی در گل زبان در قفا ، تاج الملوک، بنفشه و ثعلب محتوی مقدار زیادی
نوش است.

نوشجای

در بعضی از گیاهان مانند خربق(Helleborus) و آقانیطون(Aconitum) از تیره ی آلاله گلبرگ ها به نوش جای
تبدیل می شوند و اشکالی مشابه زبانک ،کوزه و شیپور را پیدا می کنند. در پای میله ی پرچم ها نیز،گاهی مانند
پرچم های لاله عباسی و بنفشه،چاله ی نوشجایی وجود دارد.
در بعضی از گیا هان نوشجای از تغییر شکل پرچم های نازا و فاقد بساک به وجود می آید.


خربق(Helleborus)

درعده ای از گیاهان مانند گل های تیره ی میمون ، نوش جای به صورت فرورفتگی هایی در قاعده پرچم ها قرار
دارد.در گیاهان تیره ی جعفری برعکس تیره ی میمون نوشجاها در قسمت بالایی تخمدان دیده می شوند.

نهنج نیز در غالب گیاهان ، به خصوص در جدا گلبرگان دیسی فلور(Disciflore) دارای نوشجاهای فراوان است.

مکانیسم گرده افشانی توسط حشرات مخصوص

نقش اصلی حشرات گرده افشان ،تکان دادن پرچم ها و پراکنده کردن دانه ی گرده است. دانه ی گرده پراکنده شده ممکن است کلاله ی همان گل یا گل دیگر را تلقیح کنند که در این صورت، حشرات سبب گرده افشانی مستقیم میشوند و در عین حال دانه های گرده ای را که به بال یا بدن آن چسبیده است با خود به کلاله ی گل های دیگر منتقل
می سازند و سبب گرده افشانی غیر مستقیم می شوند.
البته هر حشره ای نمی تواند به نوش نوشجاهای گل همه ی گیاهان دسترسی داشته باشد.

در بعضی از گیاهان تیره ی آلاله،گل سرخ،روناس و عده ای دیگر که گل های باز و شکفته دارند،همه ی حشرات
می توانند به نوشجای آن ها که در قاعده گلبرگ قرار دارد،دسترسی داشته باشند.

در عده ای از گیاهان وجود زواید و موانعی مانند زبانک جام( در گل نرگس)، زواید کرکی گلوی جام(در غالب گاو
زبان ها) و هم چنین قرار داشتن نوشجای در بن باریک گلبرگ ها(ناخنک) که در لوله ی باریک کاسه فرورفته
اند، سبب می شود تا عملا همه ی حشرات نتوانند از نوش این گل ها استفاده کرده، و فقط حشرات خاصی که نسبتا بزرگ هستند و یا خرطوم طویل دارند برای استفاده نوش به این گل ها سرزده، و موجب گرده افشانی این ها می
شوند.بنابر این برا ی تولید مثل این گیاهان وجود حشرات یا حشره ی مخصوص الزامی است.

گرده افشانی توسط حشرات خاص

1_گیاه انجیر

مورفولوژی انجیر

انجیر معمولی (Ficus carica)که در ایران نیز می رویددارای نهنج فرورفته و کوزه ای شکل،گل آذین با گل های
تک جنس می باشد.همه ی گل های ماده در قاعده و گل های نر در دهانه ی نهنج کوزه ای شکل قر ار دارند.

گرده افشانی انجیر

گرده افشانی انجیر توسط حشره ای به نام بلاستوفاژاگروسوروم (Blastoga_grossorum)صورت می گیرد.این
حشره وقتی نهنج انجیر هنوز جوان است،تخم خود را درون آن می ریزد.تخم ها پس از آن که تبدیل به حشره ی کامل شدند،در درون نهنج جفت گیری کرده حشره ی نر بلافاصله می میرد،ولی حشره ی ماده برای تخم ریزی
ناچار است از داخل کوزه ی نهنج خارج شود.


بلاستوفاژاگروسوروم (Blastoga_grossorum) نر

خروج حشره ی ماده هم زمان با رسیدن بساک های گل نر است که در دهانه ی نهنج کوزه ای قرار دارند. بنابراین همه ی حشرات خارج شده از کوزه ی نهنج،آلوده به دانه ی گرده گل نر می شوند و با ورود به درون نهنج انجیر
دیگر،سبب تلقیح گل های ماده آن می گردند.

2_گیاه یوکا

مورفولوژی

گیاه یوکا یا گل خنجری از تیره لاله است که خاستگاه اصلی آن آمریکای جنوبی است و از آنجا به بیشتر نقاط دیگر
دنیا برده شده است. در ایران نیز این گیاه بیشتر در پارک های شهر و باغ ها کاشته می شود.
یوکا در اکثر نقاط دنیا گل می دهد و گل آذین خوشه ای بزرگ آن بیش از یک متر طول پیدا می کند. تقریبا همه ی حشرات گرده خوار یا نوش خوار محیط به آسانی وارد گل هی بزرگ آن می شوند و عملا سبب نقل و انتقال دانه ی
گرده می گردند.

گرده افشانی

ولی این گیاه به جز در زادگاه اصلی خود(مکزیک) بذر نمی دهد.زیرا تلقیح گل ها ی این گیاه فقط به وسیله ی حشره مخصوصی به نام پرونوبا که مخصوص آن سرزرمین است،صورت پذیر است.زیرا در جریان گرده افشانی یوکا،حشره ی پرونوبا(Pronuba) ابتدا به وسیله ی اندام مخصوص خود در محل اتصال سه کلاله ی مربوط به سه برچه ، مادگی گل را سوراخ کرده،تخم خود را درون آن می ریزد.سپس ازدانه های گرده گل ، گلوله ای با آب بزاق خود ساخته،محل حفره را می پوشاند و به این ترتیب حشره برای تخم ریزی در تخمدان گل تخمک های درون آن را
به وسیله ی دانه ی گرده تلقیح می کند.

این پست را به اشتراک بگذارید:

حشرات گرده افشان به دو گروه بزرگ تقسیم می شوند.عده ای برای استفاده از نوش(نکتار) و عده ای برای تغذیه از دانه های گرده به گلها سرزده و موجب گرده افشانی می شوند.

انواع حشرات گرده افشان

این پست را به اشتراک بگذارید:

آزمایشگاه
مشاوره
جزوه
نمونه سوالات

یک پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *